Yn y diriogaeth Bandjoun yng Ngorllewin Camerŵn gorwedd safleoedd amrywiol hystyried yn sanctaidd gan y bobl leol. They are the remnant cores of sites that were historically a lot more extensive representing the identity of tribes and communities in the region. The character of separate sites differs in terms of function and the social group that makes use of it. Two examples are family shrines, usually with presence of a fig tree (Ficus sp.), and community gathering places which constitute centres of traditional initiations to the community life. Mae'r swyddogaeth a rennir y rhan fwyaf o safleoedd yn addoli y duwiau. Er bod y ecoleg y safleoedd naturiol sanctaidd wedi cael fawr o sylw hyd yn hyn, maent yn hysbys i anifeiliaid harbwr a phlanhigion sydd wedi diflannu i raddau helaeth o'r ardaloedd cyfagos.
Traditional sacred natural site custodian in Cameroon explains to the participants of a meeting how these places are important for the communities relationships with their ancestors. (Llun: Kamga-Kamdem, S L. 2008.)
Bygythiadau
Traditional leaders stated that the survival of sacred areas is not threatened because these areas are strongly linked with the community identity. Nevertheless they worry about the changing attitude of young people who are becoming increasingly materialistic and disobey taboos and show lest respect for ancestral beliefs. Heddiw, llawer o bobl yn defnyddio'r mannau sanctaidd heb hysbysu eu ceidwad, nodi erydu normau diwylliannol. Bygythiadau yn fwy allweddol wedi eu nodi, eto mae'r rhan fwyaf yn cael ei drafod ymhlith y bobl leol eu hunain.
Infrastructure development, especially road construction and urban settlement, has caused the degradation of sacred areas in Bandjoun. The expansion of Christianity offers alternative views on the need for protection and honesty. Some Christian priests are said to have a diabolic view on the sacred sites. According to some local traditional spiritual leaders the fact that for Christian’s punishment of wrong deeds comes after death, while for local beliefs punishment takes immediate effect increases people’s disobedience of the ancestral beliefs and taboos.
Fodd bynnag,, a decreasing influence of Christianity on local beliefs is also reported as well as an increasing willingness of Christian priests to listen to locals and work on an interfaith understanding. According to some, even modern education can have a negative impact on traditional beliefs, due to the decreasing time children spend with their parents. Yn ogystal, the changing lifestyles cause a decreased interest in traditional values putting the continued care for these sacred natural sites at risk.
Ceidwaid
Dros y canrifoedd, y bobl Bandjoun wedi datblygu system rheoli teuluol o safleoedd naturiol sanctaidd. Mae lleoliad y safleoedd sanctaidd naturiol a lled-naturiol yn cael ei nodi gan yr arweinwyr ysbrydol a gychwynnwyd (MkamSi, Guèkè). Er bod y rhan fwyaf wedi bod yn hir-sefydledig, the location of a sacred area is not immutable and can be changed for reasons like road construction or socio-political reorientation. Yn gyffredinol, pob ardal sanctaidd yn dod o dan gyfrifoldeb ceidwad enw Nongtchuép. Mae'n gyfrifol am wneud offrymau ac aberthau, y gall hefyd orchymyn cynrychiolydd. These are initiated elders who are universal custodians. Mae ganddynt yr hawl i weithio yn yr holl safleoedd addoli.
Even though women are generally regarded as heaving little to do with sacred areas, deeper investigation revealed that their role is present, but hidden and ignored. Er enghraifft,, Megnesi (female equivalent of MkamSi) have the same capacities and duties as their male counterparts. Only the mothers of initiated twins can clean certain sacred sites. A woman can substitute the family chief and make offerings and sacrifices at a sacred place. Ar ben hynny, the traditional education is primarily given by women who enforce conservation regulations for sacred areas.
Offer Cadwraeth
Mae'r offer canlynol ar gyfer cadwraeth wedi cael eu sefydlu hyd yn hyn:
- Mae rhestr o fesurau i'w cymryd nesaf
- Mae rhestr o randdeiliaid
- Datganiadau o arweinwyr traddodiadol
- Astudiaethau cymdeithasol sy'n cynnwys gweledigaeth y bobl leol ar y sefyllfa
- Mapiau cyfranogol o'r safleoedd sanctaidd naturiol yn y rhanbarth
Gweledigaeth
Byddai'r cynnydd mwyaf cefnogi cadwraeth ardaloedd cysegredig fydd eu cydnabyddiaeth gyfreithiol, mwy o ymwybyddiaeth gyhoeddus, llai o newidiadau negyddol mewn defnydd tir a gwell cydnabyddiaeth o'u pwysigrwydd diwylliannol-gymdeithasol ac ecolegol. Er mwyn cyflawni pob un o'r uchod yn gofyn am gynnwys rhanddeiliaid ar lefel leol, lefelau cenedlaethol a rhyngwladol.
Clymblaid
Effective and appropriate support is needed for further conservation of these sites. As a possible solution, Bandjoun community members suggest that involving stakeholders like women, young people, Cyrff anllywodraethol, religious institutions and maybe even state institutions to develop management in sacred areas in a participatory way whilst clearly agreeing on the role of each stakeholder.
Gweithredu
Ychydig iawn o gamau yn cael ei wneud ar hyn o bryd, ac eithrio ar gyfer ychydig o astudiaethau codi ymwybyddiaeth pobl Bandjoun bod eu safleoedd sanctaidd yn y fantol. Mae'r Banjoun angen cymorth i nodi safleoedd naturiol mewn perygl sanctaidd bwysig i gymunedau. Byddent yn hoffi i wneud llinell derfyn glir ohonynt ac i ddatblygu strategaeth briodol ar gyfer eu rheolaeth gynaliadwy.
Polisi a'r Gyfraith
Mae'r safleoedd sanctaidd naturiol yn yr ardal hon nid yn cael eu cydnabod yn gyfreithiol ar hyn o bryd. Rheoli coedwigoedd cyffredinol yw pryder y Weinyddiaeth Coedwigoedd a Bywyd Gwyllt yn unol cherfluniau Cameroon cyfreithiol.
O ganlyniad i astudiaeth gymdeithasol, ymwybyddiaeth gynyddol o bobl Bandjoun yw'r cyflawniad mwyaf pwysig hyd yn hyn. Mae'n barn gyffredin y gallai cynnwys y wladwriaeth wrth reoli safleoedd naturiol sanctaidd yn cyflwyno risgiau a chreu gwrthdaro. Swyddogion y Llywodraeth yn cael eu hamau o fod eisiau i adnoddau priodol, bwriadu wanhau grym yr henuriaid. Aelodau o'r gymuned yn awgrymu codi ymwybyddiaeth y cyhoedd, mapio a nodi ffiniau y ffiniau'r ardaloedd cysegredig, gwella gwybodaeth, stakeholders working together and devolving power of the government could all be good solutions to stop the worsening situation.
- Kamga-Kamdem S L., (2010) Ancestral Beliefs and Conservation. The case of sacred natural sites in Banjoun, west Cameroon, yn Verschuuren, B., Gwyllt R., McNeeley, J. and Oviedo., G. (Eds.) Safleoedd Naturiol Sacred, Gwarchod Natur a Diwylliant, Ddaear Scan, Llundain,.tt. 119-128.
