[Imaj Header: pèmisyon nan men Geoff Cloake]

ka rekonesans an ke "lòt-pase-imen" antite gen pèsonalite legal kapab wè sa tankou yon paradigm ekolojik-espirityèl émergentes atravè mond lan. Women yo prezante jus jantyom ki te founi baz la konseptyèl ekspresyon nan "mete konfyans piblik" ak nan "moun ki jiridik". Anpil sakre sit natirèl (SNS) yo karakterize kòm abita biodiversité sa yo ki te fòme an repons a pwoteksyon seremoni nan yon kontèks animist kwayans olye ke yon 'etik konsèvasyon'. Osi lwen ke anpil moun endijèn ak lokal yo konsène, nan pouvwa ki viv ak enspirit pi SNSs se "moun jiridik" nan tout men non, ak nan pouvwa angaje yo nan "gouvènans espirityèl" (Studley ak Awang 2016). Atik sa a revize istwa ak dènye devlopman yo sou sijè sa a.

Rekonesans nan antite lòt-pase-imen kòm moun jiridik
lalwa Women rekonèt tou de moun ki natirèl ak moun fiksyon, ki te pita li te ye tankou “moun jiridik” (Gierke 1868). moun ki natirèl se tèm ke yo itilize pou fè referans a èt imen ki gen sèten dwa legal otomatikman sou nesans, ki elaji tankou yon timoun vin yon adilt. Nan contrast yon moun legal oswa jiridik refere jeneralman nan yon antite oswa sijè legal ki pa yon moun, men se yon sèl ki te sou te sosyete deside rekonèt kòm yon “sijè nan dwa” ak obligasyon (Sohm 1892;Shelton 2015). Nan kontèks la nan enspirited SNS (rete pa yon pouvwa) pouvwa konsèp la dwe pi bon konprann ak referans a literati a sou "lòt-pase-imen pesonalite" (Hallowell 2002), "nouvo animis" (Harvey 2006 Page 3) ak “eksperyans legal ak antite anime” (Petrazycki 2011).

tantativ Divès yo te fè depi tan Women pou selon estati legal ak moun lòt-pase-imen (OTHP).

Nan yon atik nan yon fondateurs, 'Yo ta dwe Pyebwa Fè kanpe?', Stone (1976) make absurdite yo nan akòde pèsonalite legal yo kòporasyon yo ak bato, men se pa bèt, pye bwa, rivyè ak ekosistèm. Li te diskite pou chita pale pèsonalite legal ak dwa sou anviwònman an paske, kòm yon dwa-detantè, objè a natirèl ta:

“gen yon vo legalman rekonèt ak diyite nan pwòp dwa li yo, epi yo pa senpleman sèvi kòm yon vle di benefisye 'nou'….”

inovasyon Stone la te pwopoze ke enterè yo nan lanati ta dwe reprezante (nan tribinal) pa yon gadyen e ke chay la nan prèv yo ta dwe repoze sou pati a ki te swadizan konpwomèt entegrite nan nan ekosistèm lan oswa òganis.

kòmantè wòch la répéta remak fèt pa Jistis William O. Douglas ki te diskite nan yon bòn tè ka lalwa anviwònman Sierra Club v. Morton 1972 ke objè nan anviwònman an ta dwe kanpe yo rele nan leta nan tribinal paske:

"Haitian enkyetid piblik pou pwoteje ekilib ekolojik nati a ta dwe mennen nan konfere a kanpe sou objè nan anviwònman an yo rele nan leta pou prezèvasyon pwòp yo .. " (US Tribinal Siprèm 1972)

Nan dènye ane yo depi Stone la ak kòmantè Douglas nan, divès kalite innovations nan lwa te pèmèt pou konsèp nan jiridik pesonalite yo dwe elaji.

Rekonèt Manman Latè oswa Pachamama kòm yon moun jiridik
Ak 2008, Ekwatè te vin nan peyi a premye nan mond lan yo deklare nan konstitisyon li yo ki lanati se yon moun legal. Atik 10 ak 71-74 nan Konstitisyon an nan la Ekwatè Asanble Nasyonal 2008; rekonèt dwa yo inaliénables nan ekosistèm, bay moun otorite nan petisyon sou non an nan ekosistèm, epi li mande gouvènman an remèd vyolasyon dwa nati a (Repiblik Ekwatè 2011)

Bolivi swiv Ekwatè an 2009 pa menm bay Konstitisyonèl pwoteksyon nan ekosistèm natirèl ki te amande nan 2010 (Asanble Lejislatif la Bolivi 2010). amannman ki rdefini depo mineral nan peyi a kòm “benediksyon”, etabli dwa nouvo pou nati ak randevou a nan yon Ombudsman defann oswa reprezante Manman Latè.

Chanjman yo konstitisyonèl fèt pa Bolivi ak Ekwatè a nan yon "mouvman Pachamama" ki te gaye nan sub-Saharan Afwik, Ostrali, Kanada, End, Nepal, New Zeland, UK ak USA ak nan "Harmony ak Lanati" rezolisyon an Nasyonzini an (2009 2016 2015). Efò te tou te fè an sekirite yon Deklarasyon Inivèsèl sou Dwa yo nan Manman Latè nan Nasyonzini an men sa yo pa te prochaine nan dat (Weston ak Bollier 2013).

Rekonèt ekosistèm kòm moun ki jiridik
Malgre ke Stone ak Douglas mete fondasyon yo pou "ekosistèm" yo vin moun jiridik, li te gouvènman an New Zeland ki tradui diskou nan Praxis, lè li prezante lejislasyon ki kouvri ekosistèm.

Ak 2014, New Zeland te nasyon an premye sou tè a bay moute an komen fòmèl pou yon Pak Nasyonal anba ospis la nan Te Urewera Lwa 2014 ak deklare zòn nan li te ye nan lokal la Tuhoe kòm Te Urewera, yon moun legal (New Zeland palmantè Biwo a Avoka 2014).

Pesonalite vle di ke pwose pwoteje peyi a (Te Urewera) ka pote sou non nan peyi a li menm, prèvnir bezwen nan montre domaj nan yon moun. Se nouvo antite legal la kounye a administre pa Komisyon Konsèy la Urewera Te ki konprann jwenti Tuhoe ak Crown rapòte ki ap pouvwa pote pwose sou non Te Urewera ak "yo aji sou non, ak nan non an nan, Te Urewera” ak “bay gouvènans pou Te Urewera” (New Zeland palmantè Biwo a Avoka 2014).

Komisyon Konsèy la dwe konsidere Tuhoe "espirityalite" epi bay ekspresyon Tuhoetanga (Tuhoe idantite ak kilti) ak konsèp yo Tuhoe ki apwiye alimantasyon, sètadi: sa (otorite, idantite), Mauri (lavi-fòs), gad palè (gadyen espirityèl), sa vle di (tradisyonèl koutim), deja egziste (direktiv sosyete), make (siy ak siyal), papye kay (sakre), gazon (prevantif sosyal), ak rezèv (entèdiksyon tanporè) (New Zeland palmantè Biwo a Avoka 2014).

New Zeland swiv moute pa deklare ke larivyè Lefrat la Whakatane te yon moun legal apre 170 ane nan litij soti nan Maori la (Pearlman 2017). Chanm Reprezantan an te pase nan Ou Awa Imaj (Whakatane River Reklamasyon Règleman) Bill nan twazyèm lekti li sou 15 Mas 2017 (skoup Nouvèl 2017). Lejislasyon an etabli yon nouvo kad legal pou larivyè Lefrat la Whakatane (oswa Ou Awa Imaj) rpoz sou yon seri toupatou “valè intrinsèques,” oswa puriynin Kafe (New Zeland Gouvènman 2016).

Anplis de sa nan yon "deklarasyon sou siyifikasyon" (orè 8) se rekonesans tou bay numina la oswa gad palè (Jenkins et al 2016) ki viv chak nan la 240 plis Rapids (woulo liv) sou larivyè Lefrat la Whakatane, epi yo ki asosye avèk yon distenk tounen (sub-branch fanmi):

"Gad yo bay Insight, konsèy, ak présantiman nan relasyon ak yon zafè ki afekte larivyè Lefrat la Whakatane, resous li yo ak lavi an jeneral e mwen mande Bondye nan hapu (sèvis) kaitiaki a pou konsèy nan tan nan kè kontan, dezespwa, oswa ensèten pou konseye pedagojik la ak insight yo ka bay ".

Lejislasyon an fè pwovizyon pou de Ou Tower Imaj oswa gadyen legal nonmen ansanm soti nan nominasyon fèt pa iwi (Maori konfederasyon branch fanmi) ki gen enterè nan larivyè Lefrat la Whakatane ak Crown a. wòl yo se nan "act epi pale sou non Te Awa Tupua a ... ak pwoteje sante ak byennèt nan gwo larivyè Lefrat la " (New Zeland Gouvènman 2016).

Sou la 20^th Mas 2017, Tribinal la Segondè nan Uttarakhand nan desizyon yo pandan Salim v Eta a Uttarakhand ak lòt moun 2017 te deklare ke nan:

"Ganga ak Yamuna Rivyè ak tout yo (115) aflu ak rivyè .... yo se moun jiridik ak devwa tout dwa yo korespondan ak réskonsablité nan yon moun k ap viv " (Uttarakhand High Tribinal 2017a)

Desizyon tribinal la te nesesè paske tou de rivyè yo se "pèdi egzistans anpil yo"Ak tou de"yo sakre ak venere ak prezide pa deyès " ("Ganga Maa"Ak"Yamuna") (Uttarakhand High Tribinal 2017a)

Tribinal la nonmen 3 otorite yo a aji gadyen kòm legal responsab pou konsève ak pwoteje rivyè yo ak aflu yo, li bay lòd yon tablo jesyon dwe etabli nan twa mwa.

Ogmante sou jijman anvan yo (nan 20 Mas 2017), Tribinal la Segondè nan Uttarakhand re-egzamine yon anvan (echwe) petisyon sètadi Miglani v Eta a Uttarakhand ak lòt moun epi ki te deklare sou 31 Mas 2017 ki Ganges yo ak ekosistèm Himalayan li yo te moun jiridik. Nan contrast nan jijman an pi bonè, tribinal la rekonèt wòl nan lòt eta ripisilv (anba ospis la nan yon konsèy entè-eta), patisipasyon kominotè ak enpòtans ki genyen nan pwolonje pesonalite jiridik nan ekosistèm nan Himalayan. li nonmen 6 ofisyèl gouvènman yo aji kòm moun nan loco paran nan karakteristik yo ki jeyografik nan Eta Uttarakhand ak pèmèt ko-opsyon la nan sèt reprezantan lokal (Uttarakhand High Tribinal 2017b).

Jijman an site anpil ki soti nan "sekrè rete nan lusyol" (Singh 2009) ki souligne sakre a nan mòn (kòm rete nan divinité), sakre la nan pye bwa espesifik Ameriken ak plant, ak mete aksan sou "dwa yo pou lanati".

Sou la 2^nd Me 2017 li te piblikman te anonse nan Tan ke tribinal la konstitisyonèl nan Kolonbi te gen deklare ki nan Atrato River basen te yon “sijè nan dwa” (i.e. yon moun jiridik) ak merite espesyal pwoteksyon konstitisyonèl (ABColombia 2017). Tribinal la rele sou eta a pwoteje ak reviv gwo larivyè Lefrat la ak aflu li yo. Gen eta a te bay 6 mwa detwi ilegal min ak yo kòmanse dekontamine gwo larivyè Lefrat la (nan mèki) ak rebwaze zòn ki afekte pa min ilegal (44,000gen). Tribinal la tou te bay lòd gouvènman nasyonal la fè egzèsis gadyen legal legal ak reprezantasyon nan dwa yo nan gwo larivyè Lefrat la ansanm ak kominote yo endijèn etnik, sitou Emberas, ki ap viv nan basen an gwo larivyè Lefrat Atrato nan Choco. Nou swete ke lejislasyon an pral pèmèt Emberas yo nan sekirite kanpe ak pwoteksyon pou kèk nan yo jaikatuma oswa mòn lespri (JusticiayPas 2009) epi ede yo defann dis nan Sakre Natirèl Sit (oswa SNS) nan Choco (ondate CRIC ; Oia ondate).

Komisyon an Afriken sou moun ak Dwa Peoples ' (ACHPR) rezoud (8-22 Me 2017) nan "pwoteje Sakre Sit Natirèl ak Teritwa peyi ". Sa a te an repons a yon soumèt (29 Mas 2016) soti nan ABN ak GF pou "yon apèl pou rekonesans legal nan SNS ak teritwa ak sistèm òdinè gouvènans yo". rele a, Sepandan, te rpoz sou "Latè jurisprudans" (Cullinan 2015) anba ospis la nan yon panteist/panentheistic Visions (Berry 1996, Harding 2007, Lovelock 1979) olye ke nan animist Visions ki se komen nan mitan pi fò moun endijèn ki pwoteje SNS (Studley 2014)

Kòm yon rezilta nan lwès "juridicalization" li ta sanble ke lòt-pase-imen moun gen yo dwe "entegre nan ti sèk ki nan sijè legal yo nan lòd yo siviv" (Stavru 2016). Tou de jirist ak anthropologie legal (Malinowski 1926) yo te sijere altènativ jiridik pesonalite tankou "relasyon legal ak antite anime" (Petrazycki 2011) e ke antite jiridik ta dwe lokalman defini (pa animist nan ka sa a) olye ke pa tribinal la oswa gouvènman (Bohannan 1957) oswa lwa lwès (Deva 2005,Sawmveli 2016) oswa pa pantheists Gaian (Berry 1996,Harding 2007,Lovelock 1979). li ka, Sepandan, pi fasil pou moun endijèn sa yo an sekirite pwoteksyon ak kanpe (nouvèl kanpe tou pre) pou SNS nan yo lè yo ko-chwazi etranje lang nan legal nan jiridik pesonalite ak perfusion l 'ak endijèn (animist) sa vle di (Cajete 2000).

Malgre ke Semantics yo yo diferan, pi fò nan moun yo endijèn ki ap viv pi pre SNS (Studley 2014) aksepte lòt-pase-imen pesonalite, eksperyans kilti espesifik relasyon legal ak enspirited antite rpoz sou kontra resipwosite, ak regilyèman envoke numina yo, konsa abilite yo fè egzèsis gouvènans espirityèl sou SNS yo.

Kounye a anpil SNS la nan patri yo nan moun endijèn yo rann "envizib" nan je yo nan òganizasyon tankou wikn ak zòn Endijèn ak Kominote conservés (ICCAS) yo paske yo te posede ak ki reji pa moun lòt-pase-imen. Pa rekonèt SNS a kòm moun jiridik ak kanpe rpoz sou gouvènans espirityèl pa OTHP èspere ke nan "balans va soti tonbe nan je yo"Nan kominote a konsèvasyon ki mennen ale nan rekonesans entènasyonal yo ak pwoteksyon lokal.

Pou dènye a 100 ane, tribinal nan peyi Zend te rekonèt ke zidòl, divinité ak tanp yo se moun jiridik ak nan dis dènye ane yo sa a te elaji genyen ladan yo sou latè manman, “nati”, rivyè ak ekosistèm. Etandone ke gen yon presedan legal te etabli, siman li se tan yo re-pyès monnen ak ajou Stone (1975) jan li parèt yo dwe "absid bay pèsonalite legal " nan tanp, zidòl, divinité, rivyè, mòn, forè, Meadows, ak lè men se pa bèt oswa enspirited SNS nan ankèt yo!